W Wiadomościach Ubezpieczeniowych ukazał się drugi artykuł Michała Romanowskiego i Piotra Haiduka na temat projektowanych zmian KSH w części dotyczącej funkcjonowania rady nadzorczej. Zmiany te mają być głosowane przez Sejm na posiedzeniu zwołanym na dzień 8 i 9 luty br.
Nowością projektu zmian w KSH na skalę światową jest to, że nadzorowany (zarząd) ma domagać się aktywności nadzorującego.
Warunkiem efektywnego nadzoru ma być „zmuszanie” RN przez zarząd do nadzorowania zarządu! Sposób wywierania owej presji przez zarząd na RN rozpisano w ponad 100 przepisach! Autorom projektu umknęły w zasadzie wszystkie przepisy KSH dające RN szerokie uprawnienia nadzorcze oraz wprowadzając domniemanie obowiązku działania członka RN. Ta zmiana jest nie tylko bardzo zła jakościowo, ale i zbędna. Wystarczy mieć kompetencje, aby skorzystać z już istniejących narzędzi corporate governance! Kompetencji nie da się zadekretować! Profesor Doliński ponad 100 lat temu ujmował to tak: „Kto nie posiada nawet takich wiadomości, jakie przy załatwianiu interesów […] są potrzebne, nie powinien podejmywać się funkncyi członka rady nadzorczej, a jeśli je mimo to podejmuje, odpowiada za brak tych wiadomości […]. Wina jego leży w objęciu urzędu, do którego nie dorósł”. Projekt zmian zakłada, że członkowie zarządów są z natury niekompetentni i nieuczciwi. Projekt ignoruje fundamentalną zasadę corporate governance, że odpowiednia alokacja kompetencji między organami spółki zgodnie z funkcją danego organu jest kluczowa z punktu widzenia efektywnego nadzoru właścicielskiego i efektywnego zarządzania spółką. Rozmycie kompetencji – co czyni projekt – prowadzi do rozmycia odpowiedzialności będącego gruntem dla nadużyć. Nadzór i efektywność zarządzania z pewnością nie poprawi się tam, gdzie formalizm ma być „bezpieczną” przystanią dla niekompetencji i „przestrzenią” dla rozmycia odpowiedzialności. Projekt funduje model corporate governance oparty na kwitach i zastawianiu pułapek na zarządzających, członków rad nadzorczych, pracowników i doradców spółek! Biznes prywatny tak nie działa! Prawnicy i działy compliance będą mieli co robić, aby wyjść z tego obronną ręką! Zmiana dotyczy wszak wszystkich spółek kapitałowych w Polsce, a nie tylko tych z udziałem Skarbu Państwa!
Prawo to kontekst, a przepisy tworzą ludzie. W biznesie i legislacji, jak i w życiu, warto kierować się powiedzeniem „Umysł jest jak spadochron. Nie działa, jeśli nie jest otwarty” (Frank Zappa).