Wezwania pośrednie jako sposób na przejęcie kontroli nad spółką publiczną bez redukcji zapisów akcjonariusza większościowego

Konstrukcja została po raz pierwszy wymyślona i zastosowana przez prof. Michała Romanowskiego na potrzeby transakcji przejęcia Banku BPH przez GE Money Bank od UniCredito Italiano.

Rozwiązanie znalazło zastosowanie w sytuacji, w której akcjonariusz sprzedający posiada istotny pakiet akcji spółki publicznej (bliski drugiemu progowi wezwania, tj. 66%), a inwestor nie zamierza ogłaszać wezwania na 100% akcji spółki. W takiej sytuacji ogłoszenie klasycznego, uprzedniego wezwania związanego z przekroczeniem progu 33% (do poziomu 66%) rodziłoby ryzyko istotnej redukcji zapisów. Oznaczałoby to brak możliwości osiągnięcia celu transakcji przez akcjonariusza sprzedającego.

Wykorzystanie struktury pośredniego nabycia akcji spółki publicznej pozwala rozwiązać ten problem. W uproszczeniu składa się ono z trzech etapów. W pierwszej kolejności akcjonariusz sprzedający akcje spółki publicznej przenosi akcje do swojej spółki celowej (zbycie akcji w ramach grupy kapitałowej nie wymaga ogłoszenia wezwania). Następnie sprzedawane są udziały (akcje) w spółce celowej. Dochodzi do pośredniej zmiany kontroli nad spółką publiczną. Inwestor uzyskuje kontrolę nad akcjami, które pozwalają osiągnąć liczbę głosów potencjalnie do poziomu 66% minus jedna akcja. Trzecim etapem jest wykonanie obowiązków wynikających z art. 73 ust. 2 ustawy o ofercie, tj. ogłoszenie wezwania następczego pozwalającego na osiągnięcie inwestorowi 66% głosów. Potencjalnie wezwanie może być na minimalną liczbę akcji (nawet 1 akcję).

Po transakcji przejęcia Banku BPH rozwiązanie to na stałe zagościło na polskim rynku kapitałowym.

Podniesienie przez ustawodawcę dolnego progu wezwań spowoduje brak konieczności wykorzystywania omawianej struktury.

Być może jedną z ostatnich takich transakcji było przejęcie przez Fundację Semper Simul kontroli nad LPP SA w związku z przekształceniem spółki w wielopokoleniową, polską firmę rodzinną. Zakończona w grudniu 2020 roku transakcja (o łącznej wartości przekraczającej 3 mld złotych) należała do jednych z bardziej skomplikowanych na polskim rynku kapitałowym. Kancelaria Romanowski i Wspólnicy była kluczowym doradcą prawnym i strategicznym w tym projekcie.